بزرگنمايي:

پیام سپاهان - به گزارش می‌متالز، مرکز پژوهش‌های مجلس اردیبهشت 1402 در گزارشی با عنوان " گزارش نظارتی ارزیابی وضعیت زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور" به بررسی زیرساخت‌های ریلی کشور پرداخت. در این گزارش اشاره می‌شود عملکرد حمل‌ونقل ریلی کشور با وجود افزایش خطوط ریلی نسبت به دو دهه گذشته قابل قبول نیست. عدم افزایش سهم حمل بار به دلیل کمبود در زیرساخت، کمبود ناوگان و بهره‌وری پایین از مهمترین انتقادات مرکز پژوهش‌های مجلس به زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور است.
بر اساس این گزارش وضعیت شبکه حمل‌ونقل ریلی کشور با مشکلات اساسی همچون کمبود اعتبارات، فرسودگی، افزایش خرابی زیرساخت‌ها و ناوگان ریلی، افزایش نرخ ارز، هزینه بالای تأمین قطعات و ماشین‌آلات به دلیل تحریم‌ها رو به رو است. اگرچه پیش از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نیز کارشناسان به ویژه فعالان حوزه صنعت به زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور انتقادات بسیاری کرده بودند. در کشور‌های توسعه یافته جهان حمل‌ونقل ریلی به خصوص برای صنایع سهم بالایی دارد ولی در ایران به دلیل محدودیت در زیرساخت‌ها حمل‌ونقل ریلی برای بسیاری از صنایع کشور ممکن نیست. داده‌ها نشان می‌دهد در کشور‌های آمریکا، استرالیا و آفریقای جنوبی بین 30 تا 40 درصد حمل بار به صورت ریلی انجام می‌شود. این آمار در کشور‌های اروپایی به طور متوسط به بیش از 20 درصد می‌رسد ولی در ایران طی سال 1402 سهم بخش جاده‌ای 90 درصد و بخش ریلی تنها 10 درصد بود. دبیر انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی در این باره می‌گوید در سال 1402 نسبت به 1401 حمل بار جاده‌ای 9 درصد رشد و حمل بار ریلی 4 درصد کاهش یافت. بر اساس آمار حمل باری در طول 3 سال اخیر روند نزولی داشت و پیش‌بینی می‌شود همین روند برای سال 1403 نیز ادامه دار باشد.
با وجود این محدودیت‌ها شرکت فولاد مبارکه در 17 بهمن 1400 قرارداد ساخت و تأمین 50 دستگاه لوکوموتیو باری MAP 24 به ارزش 72.5 میلیون یورو را با گروه مپنا امضا کرد. نخستین لوکوموتیو از این قرارداد در تاریخ 21 فروردین‌ماه تحویل شد و آخرین مرحله تحویل لوکوموتیو‌ها اسفند 1403 به پایان رسید. به گواه کارشناسان و فعالان صنعتی فولاد مبارکه با این اقدام به تنهایی سهم بالایی در بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور انجام داد. به خصوص اینکه با داخلی سازی بسیاری از قطعات این لوکوموتیو‌ها مشکل ارزبری که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس اشاره شده بود نیز برطرف شد.
لوکوموتیو MAP 24 بر اساس اطلاعات فنی 3 هزار اسب بخار قدرت دارد و در میان رقبای خارجی به خصوص چینی یک سرو گردن بالاتر قرار می‌گیرد با این حال 90 درصد از قطعات این لوکوموتیو در داخل تولید شده است. یکی از چالش‌های حمل‌ونقل ریلی کشور در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تأمین و نگهداری بخش‌های مختلف این صنعت بود. به دلیل ارز بری بالا و تحریم‌ها تعمیر بعضی از بخش‌های حمل‌ونقل ریلی کشور به کار دشواری تبدیل شده است ولی تعمیر و نگهداری از لوکوموتیو MAP 24 به طور کامل در داخلی انجام می‌شود.
داده‌ها نشان می‌دهد با ورود این 50 دستگاه لوکوموتیو باری سالانه 160 میلیون لیتر سوخت کمتری در سیستم حمل‌ونقل کشور مصرف خواهد شد. در نتیجه این اقدام شرکت فولاد مبارکه نه تنها کمک چشم‌گیری به بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقلی کشور بود بلکه کمک شایان به ذکری به حل مشکل ناترازی مصرف سوخت خواهد کرد و در زمینه محیط زیست نیز اهمیت چشم‌گیری دارد.
اقداماتی شبیه به این در سایر کشور‌های جهان به ویژه کشور‌های توسعه یافته بیشتر توسط دولت‌ها یا نهاد‌های مختلف انجام می‌شود ولی در ایران با توجه به ضعف‌های بزرگ در زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور شرکت فولاد مبارکه مستقیم وارد عمل شد. این اقدام اگرچه کمک چشم‌گیری به زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی کشور است ولی این بخش همچنان نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیشتری در سال‌های آتی است.
منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین