بزرگنمايي:

پیام سپاهان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
بازارسرمایه پس از استیضاح وزیر اقتصاد همچنان در شرایط نامساعدی به‌سر می‌برد و فرار نقدینگی از بورس کاری کرده که دیروز درنهایت شاخص کل، کانال 2.7 میلیون واحدی را پس از 18 روز معاملاتی از دست داد و همانند روزهای گذشته شاخص‌های بورس و فرابورس سراسر قرمز‌پوش بودند. در روزی که گذشت ارزش صفوف خرید تغییری نسبت به روز گذشته نداشت، ولی ارزش صف‌های فروش با رشد 146درصدی همراه بودند. در نبود متولی مشخصی برای بورس، فضای بی‌اعتمادی در بازار سرمایه نیز بیشتر شده است.
روز گذشته، تحولات بازار سرمایه با خروج 600 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس و خروج 400 میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های با درآمد ثابت روبه‌رو شد و شاخص کل با کاهش 36 هزار واحدی به 2.68 میلیون واحد رسید. وضعیت شاخص هم‌وزن، که نمایانگر عملکرد سهام کوچک و متوسط است نیز بدتر از شاخص کل بوده و به کمترین مقدار از 18 آذر امسال رسیده است.
ارزش معاملات خرد هم به زیر 4400 میلیارد تومان سقوط کرد. این عددی است که از 20 آبان ماه به این سو، رخ نداده بود. ضمن اینکه با خروج 600 میلیارد تومانی پول سرمایه‌گذاران خرد که دیروز رخ داد، خروج سرمایه حقیقی از ابتدای هفته تا دیروز از مرز 4هزار میلیارد تومان هم عبور کرد.
قهر معامله‌گران بورس
اتفاقات دیروز بازار سهام منجر به این شد که معامله‌گران در اعتراض به ریزش بورس میزهای خود را ترک کنند. معامله‌گران با ترک میزهای خود و خروج از تالار معاملات، در سالن اصلی شرکت بورس تهران تجمع کردند و خواستار تغییر شرایط کنونی بازار سهام شدند. اتفاقی که البته پیش از این نیز در زمان افت شدید شاخص‌ها رخ داده و چیز جدیدی نیست، اما از اوج بحران بورس خبر می‌دهد.
مدیر معاملات یکی از شرکت‌های کارگزاری درباره علت اتفاق دیروز بورس تهران به ایرنا گفته است: «از آنجا که سیاست واحدی ازسوی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در روزهای پس از استیضاح وزیر اقتصاد وجود ندارد و مشحص نیست قرار است چه اتفاقی بیفتد، معامله‌گران تالار معاملات بورس تهران را به نشانه اعتراض ترک کردند.»
این فعال بازار سرمایه که نخواسته نامی از وی منتشر شود، اضافه کرد: «وزیر اقتصاد معتقد بود که ارز تک‌نرخی شود و در همین راستا بازار ارز توافقی را راه‌اندازی کرد که در رشد بازار سرمایه موثر بود اما الان بعد از رفتن همتی شاهد دخالت در بازار ارز توافقی هستیم و اجازه تک‌نرخی شدن ارز را نمی‌دهند؛ با این حال سیاست ارزی بانک مرکزی مشخص نیست و همین موضوع سبب شده تا تفاوت ارز غیررسمی با ارز توافقی به 35 تا 36 درصد رسیده است.»
فعالان بازار سرمایه می‌گویند که عامل اصلی آغاز روند اصلاحی اخیر در بازار، استیضاح وزیر اقتصاد بود، به گونه‌ای که خداحافظی همتی، یکی از جدی‌ترین حامیان بازار، نگرانی‌ها را افزایش داد؛ به‌ویژه که وی از کاهش اختلاف ارز نیمایی و آزاد و همچنین کاهش نرخ بهره حمایت می‌کرد. این سیاست، نرخ دلار نیمایی را تا محدوده 68 هزار تومان افزایش داده بود و سودآوری بسیاری از شرکت‌ها را بهبود می‌بخشید، اما با خروج همتی، نگرانی‌ها درباره بازگشت سیاست‌های سرکوب نرخ ارز نیما تشدید شد، سیاستی که می‌تواند مستقیما سود شرکت‌های بورسی را تحت‌تاثیر قرار دهد.
هادی بهرامی، تحلیلگر بورس درباره اقدامات وزیر برکنار شده اقتصاد می‌گوید: «عبدالناصر همتی قبلا از مشکلات اقتصادی فراوان گفته بود و به عقیده او با خصوصی‌سازی، واگذاری شرکت‌های نفتی، مولدسازی، درآمد گمرکی و واردات خودرو می‌توان تا حد زیادی جلوی این مشکلات را گرفت. وزیر اقتصاد سابق از بازار بورس با همان منابع محدودی که وجود دارد، حمایت کرد و قصد تقویت بازار‌های مولد را داشت که با 182 رای موافق برکنار شد! با توجه به اینکه عبدالناصر همتی حامی بورس بود، برکناری او منجر به افت قیمت سهام شد و سهامداران ناامید‌تر از قبل سرمایه خود را از سهام خارج و به سمت بازار‌های دیگر بردند.» در کنار این مسائل، وضعیت بازارهای رقیب، به‌ویژه بازار درآمد ثابت، فشار بیشتری بر بازارسرمایه وارد کرده است؛ در حالی که وزیر پیشین با شعار کاهش نرخ بهره فعالیت خود را آغاز کرده بود، حالا شاهد رشد نرخ بهره هستیم.
فرید شعبانی، تحلیلگر بازارسرمایه در این باره می‌گوید: در سه ماهه اخیر، میانگین نرخ اوراق خزانه اسلامی (اخزا) با افزایش 6 واحد درصدی به 35درصد رسیده است؛ علاوه بر این، رشد قیمت طلا نیز انگیزه سرمایه‌گذاران برای خروج از بازارسرمایه و ورود به بازار طلا را تقویت کرده است. همچنین کاهش درصد افزایش سرمایه ایران‌‌خودرو توسط حسابرس نیز وزن احساسات منفی بازار را بیشتر کرد.
چه اتفاقی برای بورس رخ داد؟
بازار سهام از روز دوم آبان روند صعودی به خود گرفته و در ادامه رکوردهای جدیدی را به ثبت رساند تا جایی که در این مدت شاخص کل بورس حدود 31‌درصد رشد کرد. اما از 22 دی‌ماه به بعد و همزمان با جدی شدن استیضاح وزیر اقتصاد دچار نوسان کاهشی شده و فقط 15 روز مثبت بوده است. در هفته‌های اخیر نیز این بازار بین کانال 2،7 تا 2،8 میلیون واحد در نوسان بوده و چهارمرتبه کانال 2،8 میلیون را از دست داده که روز
7 اسفند مجددا وارد کانال 2،8 میلیون شد.
یکشنبه (27 آبان) بازار سرمایه پس از حدود چهار ماه کانال 2،2 میلیون واحد را پس گرفت و یکشنبه چهارم آذر از مرز 2،3 میلیون واحد عبور کرد. سه‌شنبه (ششم آذر) پس از حدود 19 ماه کانال 2،4 میلیون واحد را پس گرفت، 14 آذر برای نخستین‌بار وارد کانال 2،5 میلیون واحد شد و پس از آن رکوردهای جدیدی را به ثبت رساند، به‌طوری که 24 آذرماه به کانال 2،6میلیون دست یافت، یکم دی کانال 2،7 میلیون واحد را فتح کرد، چهارم دی وارد محدوده 2،8 میلیون شد، 18دی ماه از کانال 2،9 میلیون واحد عبور کرد اما 23 دی مجددا به پایین این کانال سقوط کرد و در روزهای اخیر در محدوده 2،7 تا 2،8 میلیون واحد در نوسان بود. روز یکشنبه 28 بهمن محدوده 2،7 میلیون را از دست داد که 29 بهمن مجددا این کانال را پس گرفت. روز هفتم اسفند نیز به کانال 2،8 میلیون ورود کرد اما 15 اسفند برای پنجمین‌بار طی هفته‌های اخیر آن را از دست داد تا اینکه حالا و با تحولات جدید به کانال 2.6 میلیون واحدی سقوط کرده است.
برخی کارشناسان معتقدند بازار سرمایه به لحاظ بنیادی شرایط مطلوبی دارد، اما متغیرهای سیاسی، کمبود نقدینگی، عدم اعتماد سهامداران و فعالیت نوسان‌گیری تاکنون باعث شده تا بازار نتواند آن‌طور که باید و شاید رشد کند. با این حال بورس تا قبل از ریزش‌های اخیر رکوردشکنی کرده و برای اولین‌بار وارد کانال 2،9 میلیون واحد شده بود.
بازار