پیام سپاهان - قالی‌بافی در شهرستان چادگان یکی از هنرهای اصیل این منطقه و دارای ویژگی‌های خاصی است که نقش مهمی در رونق اقتصاد و فرهنگ منطقه دارد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، شهرستان چادگان در استان اصفهان از جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی بسیاری برخوردار است که در شکل‌گیری فرهنگ و زیست مردمان آن مؤثر بوده است، چادگان به صنایعی همچون قالی‌بافی معروف است که یکی از صنایع‌دستی مهم و ارزشمند این منطقه به شمار می‌آید و ویژگی‌های خاصی دارد.
قالی‌های بافته‌شده در چادگان دارای طرح‌ها و نقوش سنتی و محلی به اشکال گوناگون هندسی، گل‌ها و نقوش طبیعی هستند که به زیبایی و تنوع قالی‌ها افزوده است.
رنگ‌های استفاده شده در قالی‌های چادگانی از رنگ‌های طبیعی و گیاهی استخراج می‌شده و شامل رنگ‌های گرم و شاداب بوده است؛ بافندگان از فنون سنتی و مهارت‌های خاصی برای قالی‌بافی استفاده می‌کنند که این مهارت‌ها از نسل‌های گذشته به آن‌ها منتقل شده و شامل انتخاب مناسب مواد اولیه، طراحی دقیق و بافت منظم است.
صنعت قالی‌بافی در چادگان نه تنها به عنوان یک هنر بلکه یک منبع درآمد برای بسیاری از خانواده‌ها محسوب می‌شود که فروش آن در بازار داخلی و خارجی کمک می‌کند تا این هنر حفظ شود.
جایگزینی صنایع ماشینی به جای هنر اصیل بافندگی غلامعلی صفری، رئیس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان چادگان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: از زمانی که انسان‌ها به زندگی جمعی و اجتماعی روی آوردند، صنایع دستی مربوط به خود را شکل دادند که سفال‌گری و ظروف سفالی از اولین صنایع‌دستی محسوب می‌شود.
وی می‌افزاید: پس از این انسان‌ها به بافت‌های داری روی آوردند و جاجیم و گلیم‌بافی شکل گرفت که با توجه به نقش و نگارهایی که در این قالیچه‌ها بود نقشه‌های قالی به وجود آمد که در طول زمان شکل‌های جذاب‌تری به خود گرفتند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان چادگان خاطرنشان می‌کند: در مراحل پیشرفته‌تر بعدی نمدمالی میان مردم رواج پیدا کرد که از طریق پشم بز و سایر دام‌ها در این زمینه استفاده کردند.
صفری اضافه می‌کند: با توجه به شرایط زندگی جدید این هنرها که شامل جاجیم‌بافی، خرسک‎‌بافی و عبابافی است به مرور زمان منسوخ شده و شکل صنعتی‌شده آن‌ها جایگزین شده است.

تنوع بالا صنایع‌دستی در شهرستان چادگان وی تصریح می‌کند: در شهرستان چادگان صنایع دستی مختلفی فعال هستند که به صورت خانگی یا کارگاهی تولید می‌شوند که به عنوان مشاغل خانگی فعالیت دارند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان چادگان تاکید می‌کند: از جمله این صنایع‌دستی خراطی، پیکرتراشی، قلم‌زنی، میناکاری، چرم‌دوزی، سرمه‌دوزی و معرق‌دوزی فعال هستند.
احمد لجمیری، مدیر شرکت سهامی فرش چادگان نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بیش از 150 سال صنعت فرش‌بافی در شهرستان چادگان وجود دارد که فرش‌های تولیدی از نقشه‌های خاصی برخوردار و نسل به نسل به صورت ذهنی‌بافی بوده است.
وی می‌افزاید: در زمان قاجاریه برخی افراد طرح‌هایی از قالی‌بافی را روی کاغذ طراحی می‌کردند که این نقشه‌ها اکثراً به شکل طرح‌های خشتی و ترنج بوده که بافنده‌ها از آن‌ها استفاده می‌کردند.
مدیر شرکت سهامی فرش چادگان خاطرنشان می‌کند: از سال 1310 به بعد طراحی‌ها به صورت نقطه‌ای انجام می‌شد که بافنده بتواند به راحتی طرح‌ها را تشخیص داده و ببافد.

نقشه‌های قالی‌بافی چادگان با اصالتی خاص لجمیری تاکید می‌کند: نقشه‌های قالی‌بافی شهرستان چادگان از همان ابتدا از یک اصالت خاصی برخوردار و به راحتی قابل تشخیص بود که به صورت ذهنی بافته می‌شد و کشورهای قاره آمریکا خریدار اصلی فرش‌های مناطق عشایرنشین و منطقه چادگان بودند.
وی می‌افزاید: یکی از موارد قابل توجه در فرش‌بافی‌های چادگان مربوط به رنگرزی خامه‌های مورد نیاز بود که توسط بافنده‌ها و از طریق گیاهان طبیعی همچون برگ مو، گندل، رنداس، جارشی و قرمز دانه رنگ‌آمیزی می‌شدند که رنگ ثابتی هم داشتند.
مدیر شرکت سهامی فرش چادگان می‌گوید: به دلیل گیاهی بودن رنگ فرش‌ها از فروش خوبی برخوردار بود که علاوه بر فروش خارجی در داخل کشور نیز به فروش می‌رسید که امروزه حتی یک مورد از نقشه‌های این شهرستان هم تولید نمی‌شود.
لجمیری اضافه می‌کند: نقشه‌های قالی‌بافی در چادگان بیشتر به صورت لچک ترنج و در مواردی نقشه‌های تلفیقی بودند که امروزه منسوخ شده است و یکی از دلایلی که نقشه‌های این شهرستان در دست تولید نیست، حرکت بازار فرش به سمت صنعتی‌شدن و حفظ نشدن این نقشه‌ها بوده است.
وی خاطرنشان می‌کند: در استان چهارمحال و بختیاری مراکزی که متصدی امور فرش بودند، توانستند نقشه‌های خود را به خوبی حفظ کرده و در مواردی توسط طراحان اصلاح شدند که این امر متناسب با بازار فروش آن بود و امروزه تولید و به فروش می‌رسد.

قالی‌بافی در چادگان نیازمند حمایت مسئولان است مدیر شرکت سهامی فرش چادگان با اشاره به تعداد بافندگان در این شهرستان می‌افزاید: در حال حاضر 3000 نفر در شهرستان چادگان بافنده فعال فرش هستند که از این تعداد 300 نفر به صورت کارگاهی مشغول به فعالیت هستند و لوازم مورد نیازشان از طریق شرکت‌تعاونی فرش تأمین می‌شود و فرش‌های بافته‌شده در بازار آزاد به فروش می‌رسد.
لجمیری می‌گوید: اداره صمت شهرستان چادگان که متصدی امور مربوط به فرش است، از تولیدکنندگان صنعت فرش و نقشه‌های تولیدی شهرستان حمایتی نکرده است و بودجه‌های تخصیصی فرش‌بافی از سوی استان دریافت نمی‌شود و این صنعت ارزشمند در چادگان توسط مسئولان به فراموشی سپرده شده است.
وی اضافه می‌کند: در زمینه کلاس‌های آموزش بهفافی شهرستان چادگان سالانه حدود 500 میلیون تومان سهمیه دارد که مورد غفلت واقع شده و توسط مسئولان مربوطه دریافت نمی‌شود و این منجر به فراموشی فرش‌بافی شده و نیازمند حمایت دولتی بیشتری است.
مدیر شرکت سهامی فرش چادگان تاکید می‌کند: حدود هفت سال پیش قالی‌بافی در چادگان رو به افول بود، زیرا فرش‌های صنعتی مورد استقبال بیشتری بودند، اما امروزه در شهرستان چادگان کارگاه‌های تولیدی فرش افزایش یافته که بیشترین فعالیت فرش‌بافی در روستای علی‌عرب است.
بافت ماهیانه 100 متر قالی در چادگان لجمیری تصریح می‌کند: هم‌اکنون در روستای علی‌عرب بیش از 10 کارگاه فعال فرش‌بافی وجود دارد که در هرکدام از این کارگاه‌ها حداقل 15 نفر بافنده فعالیت دارند.
وی اضافه می‌کند: در روستاهای علی‌عرب، قرقر، معروف‌آباد، گشنیزجان، کمیتک و علی‌آباد قالی‌بافی رو به افول بود که امروزه بسیار رونق پیدا کرده است و ماهانه 100 متر قالی در این روستاها بافته می‌شود.
مدیر شرکت سهامی فرش چادگان تصریح می‌کند: در دولت‌های قبلی از این صنعت حمایت‌های قابل توجهی انجام می‌شد که امروزه نیز نیازمند حمایت‌های روزافزون است.

چادگان یک فرصت مناسب برای سرمایه‌گذاری در صنعت فرش لجمیری می‌گوید: امروزه 90 درصد فروش فرش‌ها داخل کشور در استان تهران و خریدار اصلی فرش‌های منطقه چادگان نیز در استان‌های تهران و اصفهان هستند که سالانه به ارزش 60 میلیارد تومان به فروش می‌رسد.
وی ادامه می‌دهد: بیشتر قالی‌های تولیدی چادگان هم‌اکنون از نقشه‌های خشتی است که 50 درصد نقشه‌های چهارمحال‌وبختیاری و 50 درصد نقشه‌های شهرستان نائین بافته می‌شود.
مدیر شرکت فرش شهرستان چادگان درباره کارگاه‌های آموزشی خاطرنشان می‌کند: نیازی به برگزاری کلاس‌های آموزش در شهرستان چادگان بافندگی نیست، چراکه نسل به نسل از مادران به فرزندان منتقل شده است و کسانی که داوطلب آموزش هستند می‌توانند در کارگاه‌ها از آموزش رایگان بهره‌مند شوند.
لجمیری تاکید می‌کند: افرادی به صورت خصوصی در شهرهای مختلفی همچون نجف‌آباد، کاشان و اراک در شهرستان چادگان سرمایه‌گذاری و کارگاه‌های بافندگی تأسیس کردند، چراکه این منطقه مستعد تولیدات فرش دست‌باف است.

برپایی نمایشگاه‌ها در فروش فرش‌ها نقش مهمی دارد عباس بهرامیان، رئیس اداره صمت شهرستان چادگان به خبرنگار ایمنا در اصفهان می‌گوید: اعتبارات دولتی به دستگاه‌های اجرایی همچون اداره صمت تخصیص پیدا کرد تا از بافندگان فرش حمایت و پشتیبانی شود و افرادی که به این حرفه مشغول هستند، نسل به نسل قالی‌بافی را آموخته‌اند.
وی ادامه می‌دهد: کلاس‌های بهبافی و دریافت مجوز از طریق فنی و حرفه‌ای شهرستان انجام می‌شود و فروش قالی‌های بافته‌شده در چادگان از رونق خوبی برخوردار است؛ در نمایشگاه‌هایی که در سراسر کشور برگزار می‌شود شرکت دارند و این مهم نیز می‌تواند در افزایش فروش آن‌ها نقش داشته باشد.
به گزارش ایمنا، قالی‌بافی در چادگان نه تنها یک صنعت دستی بلکه نمایانگر تاریخ، فرهنگ و هویت مردم این منطقه است که باید از حمایت‌های بیشتری برخوردار شود تا در این روزگار صنایع ماشینی به خوبی خود را حفظ کنند و به نسل‌های بعدی انتقال دهند.
بدون شک حمایت‌های قوی‌تر مسئولان و مردم از هنرهای دستی می‌تواند سبب ماندگاری این ارزش‌های زیبا و اصیل شود.
کد خبر 826455