بزرگنمايي:

پیام سپاهان - بانک مرکزی می‌گوید 24درصد از کل وامی که شبکه بانکی در 7ماه امسال پرداخت کرده، نصیب خانوارها شده است. با این حال میزان رشد تسهیلات بانکی همچنان پایین‌تر از نرخ تورم برآورد شده که همین مسئله باعث شده پرداخت وام برای بسیاری سخت شود.

بانک‌های ایران در 7ماه امسال بالغ بر 3716هزار میلیارد تومان وام پرداخت کرده‌اند که 24/1درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته بوده که از این میزان 844هزار میلیارد تومان به همراه بخشی از تسهیلات بانکی در قالب کارت‌های اعتباری به خانوارها یعنی مصرف‌کنندگان نهایی اختصاص یافته و به این ترتیب سهم خانوارها 24درصد بوده است.
ترکیب وام‌دهی به خانوارها
سؤال مهم این است که از844هزار میلیارد تومانی که بانک‌ها تا پایان مهرماه به خانوارها وام داده‌اند، این وام‌ها در چه مسیری مصرف شده است؟ داده‌ها نشان می‌دهد که بیشترین سهم به خرید کالاهای شخصی، قرض‌الحسنه ضروری و ازدواج اختصاص داده شده و سهم ودیعه مسکن در حمایت از مستأجران و خرید مسکن در کل شبکه بانکی بسیار پایین‌تر از حد انتظار مردم است.
سهم تسهیلات خرد و سختگیری بانک‌ها
براساس تازه‌ترین آمارهای منتشر شده، از کل وام‌های پرداخت شده تا پایان مهر امسال 23/9درصد به‌صورت تسهیلات خرد کمتر از 300میلیون تومان بوده که با اضافه شدن تسهیلات در قالب کارت‌های اعتباری سهم وام‌های خرد به 24/9درصد می‌رسد. هرچند بانک مرکزی اعلام کرده سهم وام‌های خرد افزایش یافته اما همچنان انتقاد از عدم‌شفافیت بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به‌صورت سلیقه‌ای مطرح می‌شود و باید دید که آیا دولت چهاردهم اقدامی برای عدالت در پرداخت تسهیلات بانکی می‌کند یا نه.
از سوی دیگر، بخش زیادی از تسهیلات بانکی در قالب وام ازدواج، وام فرزندآوری، وام دانش‌بنیان و نظایر آن پرداخت می‌شود که به همین دلیل مسیر دسترسی به وام برای اکثر شهروندان دارای رتبه اعتباری مناسب سخت شده که ادامه این روند، به بازار وام‌فروشی دامن زده است. از سوی دیگر، بانک‌ها به سبب تنگنای جذب منابع و افزایش قیمت تمام‌شده پول، سیاست اعطای وام امتیازی بسته به میزان مانده حساب افراد را در پیش گرفته‌اند و حتی برخی بانک‌ها اقدام به مسدود کردن بخشی از تسهیلات پرداختی تا پایان پرداخت اقساط می‌کنند که باعث شده نرخ واقعی سود تسهیلات افزایش یابد.
منوی باز وام‌های آنلاین
بررسی‌های همشهری از رونق وام‌های آنلاین در قالب پلتفرم‌های مختلف حکایت می‌کند و در این عرصه رقابت زیادی برای جذب مشتریان شکل گرفته است. چه اینکه اکوسیستم اعتباری بانک‌ها در حال پوست‌اندازی است و بانک‌ها هم برای کسب درآمد و پوشش هزینه‌های خود، خدماتی متفاوت با بانکداری سنتی را معرفی می‌کنند، به‌نحوی که بخشی از نظام اعتباری و مالی کشور به‌سمت وام‌های آنلاین تغییر مسیر داده است.
افت وام خرید مسکن
بررسی داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد که بیشترین سهم از تسهیلات پرداختی در اکثر بخش‌های اقتصادی به تامین سرمایه در گردش اختصاص پیدا کرده درحالی‌که در حوزه مسکن و ساختمان، بیشترین سهم از وام‌های پرداختی به ساخت مسکن به‌میزان 56/5درصد وتامین سرمایه در گردش به میزان 36/9درصد اختصاص داده شده و سهم خرید مسکن به 2/5درصد افت کرده است.