پیام سپاهان - در راستای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، شهرداری اصفهان در تلاش است تا سرانه فضای سبز این کلان‌شهر را به سطح استاندارد جهانی برساند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، فضای سبز یکی از ارکان حیاتی و ضروری در ایجاد یک محیط سالم و زیبا برای زندگی شهری است و این فضاها علاوه بر زیباسازی منظر شهری، نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت هوا، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، تأمین آرامش روانی برای شهروندان و حفظ تنوع زیستی دارد.
سرانه فضای سبز به مساحت فضای سبز اختصاصی به ازای هر نفر در یک شهر یا منطقه گفته می‌شود و این شاخص معمولاً بر حسب متر مربع به ازای هر نفر اندازه‌گیری می‌شود و یکی از معیاره‌های اصلی سنجش کیفیت محیط زیست و رفاه شهری به شمار می‌آید.
کشورهای مختلف با توجه به موقعیت جغرافیایی، اقلیمی و منابع مالی خود، مقادیر متفاوتی از فضای سبز در اختیار شهروندان قرار می‌دهند و در بسیاری از کشورهای پیشرفته، سرانه فضای سبز به 20 متر مربع به ازای هر نفر یا بیشتر رسیده است و در این کشورها، شهرهای بزرگی همچون آلمان، نروژ و ژاپن از سرانه فضای سبز بالا برخوردارند که به نوعی الگوی مناسبی برای دیگر کشورها محسوب می‌شوند.
در ایران، با توجه به شرایط خاص اقلیمی و کمبود منابع آبی، مدیریت فضای سبز شهری با چالش‌های زیادی روبه‌رو است و با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته در دهه‌های اخیر، بسیاری از شهرهای ایران با کمبود فضای سبز مواجه هستند و به‌طور معمول، سرانه فضای سبز در بسیاری از شهرهای ایران پایین‌تر از استاندارد جهانی است.
اصفهان به‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران، همواره توجه زیادی به توسعه فضای سبز و محیط زیست داشته است و این شهر که به‌خاطر آب‌وهوا و شرایط خاص اقلیمی آن، با چالش‌هایی در زمینه منابع آبی مواجه است، تلاش‌های زیادی را برای افزایش فضای سبز شهری انجام داده است.
بر اساس مطالعات و بررسی‌های وزارت مسکن و شهرسازی، سرانه متعارف و قابل قبول فضای سبز شهری در شهرهای ایران بین 7 تا 12 متر مربع برای هر نفر است که در مقایسه با شاخص تعیین شده از سوی محیط زیست سازمان ملل متحد (20 تا 25 متر مربع برای هر نفر)، رقم کمتر است و با وجود این، در شهرهای مختلف کشور نیز این رقم، با توجه به ویژگی‌های متفاوت جغرافیایی و اقلیمی آن‌ها، با اختلافاتی همراه است که میزان آن‌را طرح‌های مصوب هر یک از شهرها تعیین می‌کند.
شهرداری اصفهان طی سال‌های اخیر گام‌های مهمی در جهت توسعه فضای سبز برداشته است و پروژه‌های متعددی در این زمینه در دست اقدام است که به‌ویژه شامل توسعه پارک‌ها، بوستان‌ها، پیاده‌راه‌ها و فضای سبز در حاشیه خیابان‌ها و معابر عمومی می‌شود.
از جمله پروژه‌های موفق می‌توان به پارک‌های بزرگ شهری همچون پارک ناژوان، پارک چمران، پارک غدیر و پارک صفه اشاره کرد که در آن‌ها امکانات مختلفی همچون مسیرهای پیاده‌روی، فضای بازی کودکان، و مناطق ورزشی برای استفاده عموم شهروندان فراهم شده است.
با وجود پیشرفت‌های انجام‌شده در توسعه فضای سبز، اصفهان همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو است و یکی از اصلی‌ترین مشکلات، کمبود منابع آبی و استفاده از آب‌های غیر آبی برای آبیاری فضای سبز است که ممکن است در دراز مدت موجب مشکلات زیست‌محیطی شود، همچنین با توجه به رشد جمعیت و افزایش تراکم شهری، نیاز به افزایش فضای سبز بیشتر احساس می‌شود.

لزوم توجه به فضای سبز اصفهان برای جلوگیری از ورشکستگی سبزینگی شهر مجتبی حق‌شناس، مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان در این‌باره با تاکید بر لزوم افزایش سرانه فضای سبز در شهر اصفهان و با اشاره به چالش‌های موجود در تأمین فضای سبز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: همواره درباره سرانه فضای سبز اصفهان بحث‌هایی مطرح بوده است.
وی ادامه می‌دهد: اگرچه بعضی منابع، سرانه را 28 متر مربع برای هر شهروند اعلام کرده‌اند، اما در واقعیت، آنچه در اختیار شهرداری اصفهان قرار دارد، کمتر از 20 متر مربع برای هر شهروند است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان اشاره به استانداردهای جهانی تاکید می‌کند: در جهان سرانه فضای سبز بر اساس شاخص‌های مختلفی تعیین می‌شود، اما در ایران تنها چند مرجع مشخص از جمله شورای عالی معماری و شهرسازی، این سرانه را 12 تا 15 متر مربع اعلام کرده‌اند، درحالی‌که در بعضی کشورها این عدد به 40 متر مربع می‌رسد.
حق‌شناس می‌گوید: سرانه فضای سبز در اصفهان همیشه بیشتر از حد استانداردهای ایران عنوان شده و این امر موجب شده که اصفهان نسبت به دیگر شهرهای کشور مظلوم واقع شود.
وی اضافه می‌کند: اگر میزان آلاینده‌های اطراف شهر را در نظر بگیریم، حداقل سرانه‌ای که اصفهان باید داشته باشد، 49 متر مربع برای هر شهروند است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با اشاره به تأثیر آلاینده‌های محیطی بر سرانه فضای سبز این کلان‌شهر خاطرنشان می‌کند: وجود صنایع آلاینده از جمله پالایشگاه، کارخانه‌جات فولاد و آهن و دیگر واحدهای صنعتی در اطراف اصفهان، این شهر را از نظر اکولوژیکی به یک شهر ورشکسته تبدیل کرده است.
حق‌شناس ضمن تأیید سخنان اخیر علی نیکبخت، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان مبنی بر اینکه «اصفهان از نظر اکولوژیک شهر ورشکسته‌ای است، زیرا دخل و خرج آن هم‌خوانی ندارد» می‌گوید: برای کاهش میزان آلودگی‌های این کلان‌شهر دو راهکار وجود دارد.
تعیین سرانه فضای سبز تا حد زیادی بستگی به خصوصیات بیوکلماتیک منطقه و شهر دارد،
وی ادامه می‌دهد: در مرحله نخست افزایش سطح فضای سبز به 49 متر مربع برای هر شهروند، که تحقیقات سازمان نیز این میزان را تأیید کرده است، اما با توجه به محدودیت منابع آب، این امر تاکنون محقق نشده است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان تاکید می‌کند: زمانی که امکان افزایش فضای سبز وجود ندارد، حداقل باید سرانه موجود را حفظ کنیم و در این راستا، تأمین پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز، همکاری بیشتر شرکت آب و فاضلاب و وزارت نیرو، و تخصیص منابع آبی بیشتر به شهر اصفهان ضروری است.
حق‌شناس می‌گوید: تنش‌های آبی موجب خشکی درختان شده و اگر این روند ادامه پیدا کند، شاهد افزایش تعداد درختان خشک‌شده در سطح شهر خواهیم بود.
وی با تاکید بر ضرورت کنترل آلاینده‌های شهری اضافه می‌کند: بخشی از آلودگی هوا مربوط به خودروها است، اما سهم اصلی را صنایع آلاینده بر عهده دارند و در این زمینه، نیاز به اقدامات جدی از سوی وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت راه و شهرسازی وجود دارد.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: اگر برای کاهش آلودگی اقدامی نشود و منابع آبی برای توسعه فضای سبز در اختیار شهرداری قرار نگیرد، ورشکستگی زیست‌محیطی اصفهان روزبه‌روز عمیق‌تر خواهد شد.
حق‌شناس می‌گوید: اگر اقدامات مؤثری صورت نگیرد، شهر اصفهان با افزایش آلودگی، کاهش سرانه فضای سبز و از بین رفتن پوشش گیاهی، بیش از پیش در معرض بحران‌های زیست‌محیطی قرار خواهد گرفت.
وی می‌افزاید: در مجموع تعیین سطح و سرانه کاربری فضای سبز در کشور، تاکنون عمدتاً براساس استانداردهای مورد استفاده در کشورهای دیگر بوده است.
مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: تعیین سرانه فضای سبز تا حد زیادی بستگی به خصوصیات بیوکلماتیک منطقه و شهر دارد، بر این مبنا باید گفت سرانه فضای سبز در یک شهر کویری و یا یک شهر بزرگ همچون تهران نمی‌تواند شرایطی با یک شهر ساحلی در استان مازندران داشته باشد و با وجود این اطلاع از استانداردهای فضای سبز می‌تواند به عنوان هدایتگر فعالیت. ها و خط مشی‌ها به‌شمار آید.

به گزارش ایمنا، فضای سبز شهری نه‌تنها از نظر زیست‌محیطی، بلکه از نظر اجتماعی و روان‌شناختی نیز اهمیت بسیاری دارد و اصفهان با توجه به شرایط خاص اقلیمی خود، توانسته است تا حدی فضای سبز شهری خود را توسعه دهد، اما هنوز مسیر زیادی در پیش دارد تا به استانداردهای جهانی در این زمینه برسد که با توجه به اهمیت این موضوع، ادامه تلاش‌ها در راستای گسترش فضای سبز، به‌ویژه در حاشیه شهرها و مناطق کم‌برخوردار، ضروری به نظر می‌رسد.
کد خبر 834642