بزرگنمايي:

پیام سپاهان - وانانیوز|
شاخص‌کل بورس تهران، با رشد 50هزار‌واحدی موفق شد برای اولین‌بار در کانال 2.9میلیون واحد حضور یابد. این درحالی است که همچنان شاخص هموزن با شتاب بیشتری در حال حرکت به سمت تارگت‌‌‌‌‌های خود است. این نماگر ثانویه با افزایش ارتفاع 2درصدی، کانال جدید 900هزار‌واحدی را فتح کرد. درحالی نماگر اصلی بورس فاصله 3درصدی با محدوده 3میلیون واحد دارد که همچنان ارزش معاملات بالای 20هزار‌میلیارد‌تومان تثبیت نشده‌است.
به‌نظر می‌رسد برای آنکه بازار به روزهای اوج بازگردد، این دماسنج آماری بورسی باید بالای 35هزار‌میلیارد‌تومان را نیز به خود ببیند. با توجه به آنکه خبرهای خوبی از مذاکرات و FATF شنیده می‌شود، تنور معاملات‌گرم خواهد ماند. نسبت P/E بازار همزمان با کاهش تنش‌ها از محدوده 8واحد عبور کرده‌است. محدوده 8واحدی برای بازار، فضای رونق ایجاد‌کرده‌است، اما همچنان بازار تا روزهای اوج سرسبزی خود فاصله دارد. انتظار می‌رود، در پی کاهش تنش‌ها، سازمان بورس و اوراق‌بهادار به‌عنوان نهاد ناظر با بازگشایی دامنه‌نوسان به‌خصوص در گسترده‌‌‌‌‌تر‌شدن دامنه برای صندوق‌های اهرمی، زمینه را برای افزایش جذابیت در بازار فراهم کند.
3درصد تا 3میلیون شاخص‌کل بورس در حالی از مرز 2.9میلیون واحد عبور کرده‌است که با تارگت 3میلیون‌واحدی حدود 3درصد فاصله دارد. به‌نظر می‌رسد بازار واکنش منفی کوتاهی نسبت به این سطح نشان دهد، اما در نهایت متغیرهای اقتصادی با پشتیبانی از بازار، شاخص اصلی بازار را به سمت3.5میلیون واحد سوق خواهد داد.
تنها مانع پیش‌‌‌‌‌روی شاخص برای عدم‌عبور از 3میلیون واحد، موانع سیاسی و ریسک‌های بین‌المللی است که ممکن است طی سال‌آینده، بازارها را با نوسان همراه کند و بورس تهران نیز از این موضوع در امان نخواهد بود. شاخص‌کل، در حالی آغوش خود را برای کانال 3میلیون واحد باز کرده‌است که اکثر متغیرهای تابلوی معاملات از ارزنده‌بودن بورس تهران حکایت دارند. ارزش دلاری بورس تهران نیز با میانگین 4ساله خود، حداقل 38درصد فاصله دارد. اگر قیمت دلار بدون تغییر باقی‌بماند، بازدهی حدود 40درصد همچنان می‌تواند در پیشگاه بازار قرار گیرد. بر همین مبنا، شاخص باید از 3میلیون واحد نیز عبور کند.
نسبت P/E بازار اکنون حدود 8واحد است. در اکثر مواقع این سنجه آماری بازار، پرقدرت از این سطح عبور‌کرده و به محدوده‌های بالایی نزدیک شده‌است. با توجه به آنکه خطر ریسک‌های سیاسی در حال کاهش است، این نسبت مالی مهم، علاوه‌بر سیگنال ارزندگی که به بازار مخابره می‌کند، می‌تواند در کوتاه‌مدت اعداد بالاتری را نیز به خود ببیند.
در سال‌های‌94، 96 و همچنین سال1401، P/E بازار در حالی زیر 8واحد تثبیت شد که پس از رشد نرخ ارز، کاهش ریسک‌های سیستماتیک و کاهش نرخ بهره از مرز 8واحد گذشت. محدوده 8واحد از آنجایی حائزاهمیت است که همواره یک محدوده تعادلی برای بازار است. به‌نظر می‌رسد اگر بازار بخواهد P/E اندازه اردیبهشت1402 را نیز به سود خالص شرکت‌ها نسبت دهد، احتمالا بورس رشد بیش از 40درصدی را در مسیر خود تجربه خواهد کرد. این درحالی است که رشد قیمت دلار توافقی بیش از بازدهی این دلار نیما در پاییز و زمستان1401 بوده و احتمالا بازار این متغیر را نیز در تحلیل‌های خود لحاظ خواهد کرد.
در مجوع 2سناریو پیش‌روی بازار سهام قرار دارد؛ اول آنکه شاخص برای عبور از 3میلیون واحد، علاوه‌بر حفظ پتانسیل اقتصادی موجود، آنقدر باید با محرک‌‌‌‌‌های سیاسی تقویت شود که بدون مانع به سمت تارگت 3.5میلیون‌واحد حرکت کند. در سناریوی بعدی، با توجه به کاهش میانگین ارزش معاملات 5 و 10 روزه، شاخص بازار نیز وارد فاز‌اصلاح‌شده و برای مدتی کوتاه نوسان کاهشی را تجربه کند و سپس تارگت 3.5 و 4میلیون را دنبال کند.
معضل دامنه‌نوسان دامنه‌نوسان بورس مدت‌هاست به واسطه تحمیل برخی از ریسک‌های سیاسی، در بازه 3درصدی بسته شده‌است، اما سوال عمده فعالان بازار آن است که چرا برخی از صندوق‌ها مانند صندوق‌های اهرمی به دلیل خاصیت اهرمی‌بودن آنها باید دامنه‌نوسانی معادل بازار داشته باشند. این درحالی است که به دلیل استقبال بالا از این صندوق‌ها 3هزار ‌میلیارد‌تومان توسط حقیقی‌‌‌‌‌ها به صندوق‌های اهرمی جذب شده‌است، ضمن اینکه در برخی از روزها ارزش معاملات اهرمی‌‌‌‌‌ها بیش از 20درصد ارزش معاملات خرد را تشکیل می‌دهند. محدودیت دامنه‌نوسان معضلاتی را برای کل بازار و به‌خصوص صندوق‌های اهرمی ایجاد‌کرده‌است. اول آنکه خاصیت اهرمی این نوع از صندوق‌ها زیر سوال رفته‌است. دوم، کاهش هیجانات و نوسانات روزانه قیمتی در این صندوق‌ها است که به مرور از جذابیت ذاتی آنها خواهد کاست. سوم، صف‌‌‌‌‌های خرید گسترده در صندوق‌های اهرمی است که در نهایت موجب‌شده‌است، دادوستدهای اهرمی‌‌‌‌‌ها به‌اصطلاح «قفل» شود. به‌نظر می‌رسد با کاهش دامنه‌نوسان در پی کاهش تنش‌ها در منطقه و صلح احتمالی اسرائیل و حماس، ارزش معاملات نیز اعداد بالایی را خواهد دید. همچنین زمینه خوبی برای ورود پول جدید به گردونه معاملات سهام فراهم می‌شود.