چاپ

پیام سپاهان - روزنامه جوان / «پاسخ پرسشگران موذی را ندهید!» عنوان یادداشت روز در روزنامه جوان به قلم غلامرضا صادقیان است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
دکتر عراقچی قرار بود یک سخنرانی کلیدی در کنفرانس بین‌المللی سیاست هسته‌ای کارنگی در واشینگتن انجام دهد، اما چون نپذیرفت که در جلسه پرسش و پاسخ بعد از سخنرانی شرکت کند، کارنگی سخنرانی ویدئویی را لغو کرد. به دلایلی این اقدام وزیر خارجه ایران ستودنی است. من با آنکه خود بیش از سی‌سال است که روزنامه‌نگارم و باید مطابق قاعده‌ای نانوشته در این عرصه، طرفدار بی‌چون و چرای پرسش‌و‌پاسخ باشم، اما هیچ‌گاه طرف کار پرسشگران موذی و بازی‌به‌هم‌زن و مزدبگیر را نگرفته‌ام. در میان برخی به‌اصطلاح خبرنگاران که با نیت مشخص به این عرصه آمده‌اند، این حرفه و تخصص فقط منبع و مرجعی برای نفوذ و ارتقا در شغل‌های آینده و درآمد‌های ناصواب و رفتار‌های شبه‌امنیتی است. در خارج از ایران نیز اگر وضعیت به‌ویژه از منظر امنیتی بدتر نباشد، بهتر نیست. به همین‌دلیل واکنش جناب عراقچی را بسیار مقتضی و صحیح می‌دانم. مسئله هسته‌ای ایران چیزی نیست که عده‌ای خبرنگار بخواهند به اسم پرسشگری و شفافیت هرچه را که می‌خواهند از راهبرد‌های پیدا و پنهان کشور بپرسند و اگر جواب داده نشد، طلبکار شوند. تا همین‌جای کار هم تیم امریکا یک کلمه درست‌وحسابی درباره مذاکرات مسقط و رم به خبرنگاران تحویل نداده است، آنگاه خبرنگاران امریکایی می‌خواهند این نقصان را با پرسش‌های خود از وزیر خارجه ایران جبران کنند!
جناب عراقچی در همین‌باره نوشته است: «من به پرسش‌های دشوار روزنامه‌نگاران یا پاسخ به نگرانی‌های شهروندان عادی عادت دارم، اما تبدیل سخنرانی به یک پرسش‌و‌پاسخ آزاد، یا آن را مبدل به یک مذاکره عمومی می‌کند، که من حاضر به پذیرش آن نیستم، یا آن را برای مخاطبانی که احتمالاً به دنبال جزئیات و سرانجام مذاکرات هستند، ناراحت‌کننده می‌سازد. متأسفم که دعوت‌کنندگان من نه از این پویایی‌های حساس آگاه بودند و نه به آن توجه داشتند.»
بهترین پاسخ به کارنگی همین بود که داده شد. چرا خبرنگار امریکایی یا سیاستمداران مخاطب کارنگی باید از جزئیات کار و تصمیمات ما آگاه شوند و خود را محق و طلبکار ما در اطلاع از مختصات کار بدانند؟ شخصاً بدترین خاطره‌ام از دیدار روزنامه‌نگاران با مصاحبه‌شوندگان مربوط به مصاحبه‌هایی بوده که مجریان معروف امریکایی با رئیسان‌جمهور ایران داشتند و با تبختر و نگاه عاقل‌اندرسفیه و با حس اینکه با توانایی‌های تکنیکی و روش‌های فنی مصاحبه خبری توانسته‌اند مصاحبه‌شونده را آچمز و عاجز کنند، مصاحبه را به پایان برده‌اند. طرفه آنکه این‌گونه مصاحبه‌ها را طرف ایرانی یک پیروزی برای خود قلمداد می‌کرد! البته دکتر عراقچی کسی نیست که گرفتار این ترفند‌های مجریان و خبرنگاران امریکایی شود ولی دلیلی هم نیست که خود را با پرسش‌کنندگان موذی روبه‌رو سازیم. بخشی از موفقیت یک مذاکره در آن است که جزئیات، در دست تیم مذاکره‌کننده باشد، نه در سر هر کوی و برزن. گاهی که وزیر خارجه در گذشته بخشی از کار را برای مجلس توضیح می‌داد و بی‌درنگ نمایندگان هوچی در حساب‌های مجازی‌شان آن را افشا می‌کردند، با آنکه خود وزیر برای انتشار آن اولی‌تر بوده است، همین آسیب‌ها مشاهده می‌شد.
در سطح نخبگانی جامعه نیز متأسفانه همین طلبکاری دیده می‌شود و بیشترشان انتظار دارند که مسئولان ارشد شخصاً سراغ خانه یا دفتر کار آنان بروند و درباره روند امور آنان را آگاه سازند! همیشه بر سر این نکات با این قشر مخالفت کرده‌ام و نیز با خبرنگارانی که سعی می‌کنند برای اطلاع از چندرغاز خبر خاص یا محرمانه خود را به نهاد‌های امنیتی نزدیک کنند.
بازار
این را گفتم و گله‌ای هم دارم. نباید طرف صحبت وزیر خارجه در مقام مذاکره‌کننده ایران فقط یک خبرنگار صداوسیما باشد که پرسش‌های کلیشه‌ای بپرسد. من با آنکه خود سال‌ها همکار رسانه ملی بوده‌ام، اما از اینکه مسئولان ایرانی در نشست‌های خبری گاهی ده‌ها خبرنگار خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها را که حضور پیدا کرده‌اند، معطل می‌گذارند تا خبرنگار و دوربین صداوسیما برسد، ابراز نفرت کرده‌ام. یک مدیرکل یا معاون وزیر یا رئیس سازمان دولتی گویا فقط می‌خواهد شب خودش را در تلویزیون ببیند و بس! استوانه جامعه خبری کشور خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها هستند. اگر جای دکتر عراقچی بودم برای احترام به جامعه خبری با شماری از روزنامه‌نگاران قدیمی در یک شبکه امن ارتباط می‌گرفتم و در جهت‌گیری درست تحلیل‌ها به آنان کمک می‌کردم. دکتر عراقچی وزیری روادار و با حوصله و منصف است و در دیداری که در دوره گذشته از روزنامه جوان داشت، با آنکه ما از منتقدان آن وضع بودیم، نقد‌های روزنامه را منصفانه و با میانه‌روی توصیف کرد. حاضرنشدن در پرسش‌وپاسخ کارنگی اقدامی دقیق و مقتضی بود. ارتباط‌گرفتن بیشتر با جامعه خبری داخلی نیز یک نیاز و بسیار اثرگذار و مانع تولید شایعه و خبر‌های کذب و تحلیل‌های غلط است.