پیام سپاهان - وضعیت بحرانی آب در اصفهان نیازمند توجه جدی دولت به تعهدات خود در زمینه طرح‌های انتقال آب دریا به اصفهان است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، زاینده رود، رگ اصلی حیات فلات مرکزی ایران، امروزه با بحران خشکی فزاینده‌ای روبه‌رو است که نه تنها اکوسیستم منطقه را تهدید می‌کند، بلکه پایداری اجتماعی و اقتصادی اصفهان را نیز در معرض خطر قرار داده است.
این رودخانه که از دل زاگرس سرچشمه می‌گیرد، طی دو دهه گذشته بیش از 80 درصد جریان خود را از دست داده و در سال‌های اخیر شاهد خشکی کامل بخش‌هایی از آن بوده‌ایم. تغییرات اقلیمی جهانی، افزایش دمای متوسط منطقه (1.5 درجه سانتیگراد) و کاهش 40 درصدی بارندگی در دهه اخیر، ذخایر آب زیرزمینی و رواناب رودخانه را مختل کرده است. همچنین، تغییر الگوی بارش از برف به باران، کاهش تغذیه سفره‌های آبی را به همراه داشته و براساس آخرین گزارش وزارت نیرو، حجم آب پشت سد زاینده رود به 242 میلیون متر مکعب رسیده که برابر با 20 درصد از حجم سد بوده و نسبت به سال گذشته 26 درصد کاهش را ثبت کرده است. مداخلات انسانی نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در تسریع این فاجعه داشته‌اند. پروژه‌های انتقال آب از حوضه زاینده رود به مناطق خارج از حوضه بدون در نظر گرفتن منابع جایگزین، تعادل هیدرولوژیک حوضه را برهم زده‌اند. این آب‌ها عمدتاً صرف مصارف صنعتی و شرب خارج از حوضه می‌شود. در حوزه کشاورزی، الگوی کشت نادرست و روش‌های آبیاری سنتی، 73 درصد آب را هدر می‌دهد. سهم کشاورزان از آب رودخانه از 40 درصد به کمتر از 7 درصد کاهش یافته و صنایع سنگین مانند فولاد و ذوب آهن سالانه حدود 64 میلیون مترمکعب آب مصرف می‌کنند. برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی نیز فرونشست زمین را تا 10 سانتیمتر در سال در مناطقی همچون برخوار و کاشان به همراه آورده و جریان پایه رودخانه را قطع کرده است.
پیامدهای این بحران فراتر از محیط زیست است. تالاب گاوخونی که زمانی پناهگاه پرندگان مهاجر بود، اکنون به نمکزاری سمی تبدیل شده که ریزگردها را به هوای اصفهان می‌افزاید. کاهش جمعیت آبزیان و نابودی گونه‌هایی مانند ماهی سفید، زنجیره غذایی منطقه را مختل کرده است. از جنبه اجتماعی، 70 درصد ساکنان اصفهان جریان آب را عامل اصلی آرامش روانی می‌دانند و خشکی رودخانه با افزایش افسردگی و فروپاشی آثار تاریخی مانند سی‌وسه‌پل همراه بوده است.
ریشه این فاجعه تنها در عوامل طبیعی نیست؛ سیاست‌های آبی ناکارآمد و نبود حکمرانی یکپارچه نقش کلیدی دارند. عدم هماهنگی بین استان‌های ذی‌نفع، تأکید بر مصارف کوتاه‌مدت، و نادیده گرفتن ذخایر بلندمدت، مدیریت منابع آب را شکسته است. حتی در سال‌های ترسالی نیز برنامه‌ای برای ذخیره آب وجود نداشته و فشارهای سیاسی-اجتماعی، تخلیه سد را در فصل‌های خشک تسریع کرده است. بدون اقدام فوری برای اصلاح الگوی کشت، لغو طرح‌های انتقال آب، و اجرای مدیریت یکپارچه حوضه‌آبریز، زاینده رود، بلکه کل فلات مرکزی ایران با پیامدهای غیرقابل جبرانی روبه‌رو خواهد شد.
دولت باید به تعهداتش عمل کند حامد یزدیان نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در نشست با هسته مطالبه گری بسیج دانشجویی استان اصفهان گفت: خط انتقال آب از بندر سیریک در دریای عمان به سیرجان و سپس اصفهان، پروژه‌ای بی‌نظیر است که می‌تواند سالانه 200 میلیون متر مکعب آب را برای صنایع و شهرک‌های صنعتی استان تأمین کند که فاز اول این طرح، یعنی انتقال آب از سیرجان به اصفهان، تکمیل شده است، اما برای تکمیل فاز دوم، یعنی انتقال آب از دریا به سیرجان، نیاز به حمایت جدی دولت است و متأسفانه دولت در این زمینه تمرکز کافی ندارد و این موضوع موجب طولانی شدن روند اجرای پروژه شده است که با حل مشکلات موجود، فاز دوم این طرح ظرف یک سال و هفت یا هشت ماه آینده به بهره‌برداری برسد.
وی همچنین به موضوع مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی اشاره کرد: باید با استفاده از روش‌های نوین آبیاری و اصلاح الگوی کشت، مصرف آب در این بخش را بهینه کنیم همچنین، باید به سمت صنعتی شدن کشاورزی و استفاده از بذر اصلاح شده و کود کمتر حرکت کنیم مجلس باید به عنوان نماینده مردم، نظرات و مطالبات آنها را در جلسات سران قوا مطرح کند و هیئت رئیسه مجلس باید به عنوان اداره‌کننده جلسات، نظرات نمایندگان را جمع‌بندی و پیگیری کند.
نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی، با هشدار نسبت به افزایش بی‌رویه مصرف برق در کشور، این موضوع را زنگ خطری جدی برای آینده انرژی ایران دانست و تأکید کرد: اگر به فکر مدیریت مصرف نباشیم، هر چقدر هم تولید برق را افزایش دهیم، باز هم با کمبود روبه‌رو خواهیم شد. یکی از عوامل اصلی افزایش مصرف برق را تولید غیرقانونی رمز ارزها در کشور است برآوردها نشان می‌دهد که مصرف برق ناشی از تولید رمز ارزها، حدود 3 تا 4 هزار مگاوات است که رقم بسیار قابل توجهی است.
یزدیان به تغییر سبک زندگی مردم و افزایش استفاده از کولرهای گازی اشاره کرد و افزود: ورود کولرهای گازی به منازل، به ویژه در فصل تابستان، مصرف برق را به شدت افزایش داده است. طبق اعلام وزارت نیرو، کولرهای گازی به تنهایی عامل 20 درصد افزایش مصرف برق در پیک تابستان هستند همچنین، افزایش جمعیت اتباع نیز یکی دیگر از عوامل افزایش مصرف برق در کشور است که باید به آن توجه شود. راهکارهایی همچون مدیریت روشنایی‌ها، استفاده از انرژی خورشیدی، بهره‌وری نیروگاه‌های موجود، شناسایی و برخورد با تولیدکنندگان غیرقانونی رمز ارز، شفافیت در ارائه آمار و اطلاعات و استفاده از نیروگاه‌های سیار را برای مدیریت مصرف برق پیشنهاد می‌شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، اگر اقدامات لازم برای مدیریت مصرف برق و انرژی و مدیریت مصرف آب در استان اصفهان و کشور انجام نشود، تابستان سختی در انتظار کشور خواهد بود. با توجه به سخنان نماینده اصفهان، لزوم همکاری همگانی برای حل مشکل کمبود برق و انرژی موضوعی مهم است و باید از از مردم درخواست شود با رعایت الگوی مصرف صحیح، به مدیریت مصرف برق، انرژی و آب کمک کنند همچنین طرح انتقال آب دریای عمان برای تأمین مصارف آب صنعتی از اقداماتی است که می‌تواند به احیای رودخانه زاینده رود کمک شایانی کند.
کد خبر 854484