پیام سپاهان
نظامی گنجوی؛ شاعری که جهان او را می‌ستاید اما ایران کمتر می‌شناسد
يکشنبه 24 فروردين 1404 - 11:11:38
پیام سپاهان - عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی گفت: نظام گنجه‌ای،جزو بزرگ‌ترین شاعران ادبیات فارسی و کلاسیک جهان است اما یک کشور تازه‌ استقلال یافته، نظامی را غیر ایرانی و غیر فارسی زبان مطرح‌ می‌کند تا به اهداف سیاسی خود دست پیدا یابد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، نظامی گنجوی شاعر بزرگ ایرانی است که به‌عنوان یکی از چهار ستون ادبی فارسی (در کنار فردوسی، سعدی و حافظ) می‌شود؛ آثار او به دلیل نوآوری در سبک و ترکیب عناصر حماسی، غنایی و تعلیمی با زبانی ساده و تصویرسازی‌های بدیع اهمیت زیادی دارند؛ از طرفی اشعار او الهام‌بخش شاعرانی مانند جامی، امیرخسرو دهلوی و هنرمندان موسیقی و نگارگری بود و مضامین فلسفی مانند انسان‌گرایی و اخلاق را در قالب داستان در خود جای داده‌بود؛ طوری که در سطح جهات به پیشوای داستان‌سرایان فارسی شناخته می‌شود.
ادعای ترک بودن گنجوی بدون پایه تاریخی و ادبی است و بیشتر برساخته سیاسی برای تقویت هویت برای کشوری تازه استقلال یافته است؛ اما اسناد تاریخی، او را شاعری ایرانی می‌دانند که به زبان فارسی سروده و در فرهنگ ایرانی-اسلامی رشد کرده است؛ در واقع این کشور با انکار تعلق نظامی به حوزه تمدنی ایران، سعی در کاهش فرهنگ ایران دارد در حالی که گنجه در زمان نظامی بخشی از ایران بزرگ بود و زبان فارسی، زبان غالب ادبیات می‌شد؛ از سوی دیگر، هیچ نسخه خطی معتبری از اشعار ترکی از نظامی وجود ندارد و البته که او در اشعارش بارها به فارسی‌سرایی اشاره کرده، از جمله در مقدمه خسرو و شیرین: «همه عمر بر من گذرانی سخن / به فارسی اندر همی بایدن»؛ همچنین بیت معروف «همه عالم تن است و ایران، دل» مهر تأیید نهایی بر این موضوع است.
به طور کلی و با توجه به این چالش‌ها، روز بزرگداشت نظامی گنجوی، شاعر برجسته ادب فارسی، در تاریخ 21 اسفند در تقویم رسمی ایران ثبت شد؛ این نام‌گذاری به پیشنهاد دکتر سعید شفیعیون، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، انجام شد و در سال 1395 با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسمیت یافت.
نظامی گنجه‌ای، تأثیر زیادی بر هنر، ادبیات و فرهنگ پس از خود گذاشت در این راستا سعید شفیعیون‌، عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: نظام گنجه‌ای، جزو بزرگ‌ترین شاعران ادبیات فارسی و کلاسیک جهان است که تأثیر زیادی بر هنر، ادبیات و فرهنگ پس از خود گذاشت؛ با این حال، آنطور که باید، شناخته شده نیست؛ ضمن اینکه یک کشور تازه استقلال یافته، نظامی را غیر ایرانی و غیر فارسی زبان مطرح کرده و زندگی او را دچار تحریف تاریخی می‌کند تا به اهداف سیاسی خود دست پیدا یابد.
وی می‌افزاید: بنابراین نیاز بود که روز نظامی گنجوی در تقویم ملی ما ثبت شود که با پیشنهاد بنده و همکاری دیگر دوستان با یک سال تلاش و اخذ امضا از استادان و متخصصان انجام شد و سرانجام 21 اسفند به اسم این شاعر نام‌گذاری شد.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان تصریح می‌کند: در این مسیر «طریق ادب»، مؤسسه فرهنگی هنری چند منظوره‌ای است که بنای فعالیت آن‌، نشر و تعمیق مسائل فرهنگی، هنری و اجتماعی است؛ این مؤسسه، چهارشنبه‌های آخر هر ماه، جلسات آزادی را با موضوعات مشخص که به طور معمول متناسب با رویدادهای فرهنگی، تقویمی است، برگزار می‌کند؛ همچنین در این جلسات به ضرورت‌هایی که برای شناخت مفاخر کشور به ویژه شهر اصفهان لازم است، پرداخته می‌شود.
در میان هجوم فرهنگی و ابتذال امروز به مسائل مفیدی از جمله شعر و متن خوب پرداخت شفیعیون ادامه می‌دهد: حدود 12 جلسه طی یک سال گذشته با موضوعات مختلفی از جمله فرهنگ عامه، جایگاه اصفهان در ادب عامه، بصیرت‌های فلسفی ادبیات با نگاه فرامتنی به آثار و شخصیت‌های معروف و کم‌تر شناخته شده ادبی برگزار شده است؛ در واقع، در کنار بررسی آثار مشهوری مانند مثنوی معنوی، به شخصیت‌های ناشناخته‌تر مانند بزرگداشت شاطر رمضان، جزو برنامه‌های ما بوده‌است.
وی خاطرنشان می‌کند: از افراد کارشناس در کنار شعر، موسیقی و حتی اجرای زنده هنری مانند خوش‌نویسی از جمله اقدامات دیگری است که انجام می‌شود.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان می‌گوید: به‌طور کلی قصد داریم که در میان هجوم فرهنگی و ابتذال امروز به مسائل مفیدی از لحاظ تئوری و عملی مانند شعر و متن خوب بپردازیم تا در مواجهه با آن، طبع و اندیشه‌شان، تربیت شود.
از بزرگداشت روز نظامی تا خواندن «راز لیلی» شفیعیون عنوان می‌کند: اولین روز بزرگداشت روز نظامی، قبل از تأسیس مؤسسه در سال 1402 بود اما در 1403، همراه با رونمایی یک کتاب و آلبوم موسیقی شد؛ این کتاب توسط یکی از استادان دانشگاه اهواز ترجمه شده بود که به موضوع تحریف‌های تاریخی و سیاسی‌سازی نظامی گنجوی پرداخته بود؛ همچنین موسیقی ذکر شده، توسط من و سامان صادقیان در بنیاد رودکی تولید شد و انتشار آن در روز نظامی رخ داد که در بسترهای اینترنتی به طور رایگان قابل شنیدن است.
وی تصریح می‌کند: لازم به ذکر است اثر «مرگ لیلی» تحت عنوان «راز لیلی» با آواز و قطعات ضربی و ریتمیک در کنار دکلمه استاد حمید منوچهری فر و خانم پیمان انجام شد.
عضو هیئت علمی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان می‌افزاید: معتقدم که انجام رسالت اجتماعی، تنها به رسالت شغلی و دانشگاه محدود نمی‌شود؛ هر چند باید تلاش کنیم با رعایت موازین دانشگاهی و آکادمیک، با زبانی همه فهم و شایسته مخاطب مشتاق جامعه امروز، به انجام مسئولیت خود بپردازیم.
کد خبر 857117

http://www.sepahannews.ir/fa/News/955435/نظامی-گنجوی؛-شاعری-که-جهان-او-را-می‌ستاید-اما-ایران-کمتر-می‌شناسد
بستن   چاپ