چاپ

پیام سپاهان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
کوروش احمدی، دیپلمات پیشین ایران در نیویورک در تحلیل مواضع مقامات کشور درباره مسئله مذاکرات هسته‌ای به هم‌میهن گفت: «برداشت من از صحبت‌های آقای (آیه ‌ا...) خامنه‌ای در جلسه شنبه این بود که مذاکرات هسته‌ای را به طور کامل و تحت شرایطی رد نکردند. گفتند در مورد مسائل منطقه و برنامه موشکی حاضر به مذاکره نیستیم اما موضوع هسته‌ای را مسکوت گذاشتند. بنابراین، راه بسته نیست. آنچه آقای قالیباف در نطق روز یکشنبه گفت و همچنین پستی که نمایندگی ایران در سازمان ملل، در شبکه توئیتر منتشر کرد در همین جهت است.»
وی افزود: «توجه به این نکته مهم است که اظهارات علنی و به اصطلاح پشت بلندگویی مقامات کشورها به‌طور عام، هیچ‌وقت نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای طرف‌های کاری و همتایان‌شان در کشورهای دیگر باشد. مثلاً زمانی که ترامپ صحبت می‌کند، در آنِ واحد چند مخاطب را در نظر می‌گیرد و متناسب با وضعیت سیاسی داخلی و کشورهای متحد خود و البته پیام‌هایی که باید به آن‌ها منتقل شود، صحبت می‌کند. بنابراین، با قطعیت نمی‌توان از اظهارات شفاهی رهبران کشورها متوجه شد که موضوع اصلی و واقعی مدنظرشان چیست. این نظرات واقعی فقط در جلسات گفت‌وگو، مذاکره و تماس قابل احراز است. در غیر این صورت، می‌شود آن را به حساب لفاظی‌، سیاست‌بازی و راضی کردن مخاطب‌های مختلف و پایگاه رای‌شان گذاشت. بنابراین، تا زمانی که دو طرف همدیگر را نبینند – نه اینکه الزاماً مذاکره کنند – نمی‌توانند بفهمند در ذهن طرف مقابل چه می‌گذرد.»
او تاکید کرد: «کشورهایی موضعی دارند که به آن، موضع مذاکراتی می‌گویند. این موضع، موضعی است که مطرح می‌شود برای اینکه روی آن چانه‌زنی صورت بگیرد. کشورهای درگیر یک مذاکره، در جلسات ابتدایی این موضع را مطرح می‌کنند و چانه‌زنی می‌کنند و هر کدام با گرفتن امتیازاتی به تدریج تا جایی عقب می‌روند که دیگر امکان عبور از آن را ندارند. جلسات متعددی لازم است که دو یا چند طرف یک مذاکره، به این نقطه برسند. بستگی به سختی و حساسیت کار، ممکن است جلسات مذاکرات متعددی شکل بگیرد تا به حد یقف واقعی برسند. در نتیجه اصلاً نمی‌توان روی اظهارات شفاهی حساب کرد. در نتیجه ما می‌توانیم مبنا را بر این قرار بدهیم که اگر ایران موافقت کند، می‌شود در تماس‌های اولیه مشخص کرد که طرف مقابل از ایران چه می‌خواهد، ایران از آن‌ها چه می‌خواهد و کار به همین شکل پیش برود؛ با توجه به اینکه فرصت زیادی در پیش نیست و با توجه به اینکه حدود این پنجره باز را مکانیسم ماشه مشخص می‌کند.»
این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در توضیح اینکه مذاکره الزاماً به معنی توافق نیست، یادآور شد: «این یکی از مسلمات روابط بین‌الملل است. کشورها با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند و اگر به توافق نرسیدند، از هم جدا می‌شوند. این فرض بی‌معنی است که ما تصور کنیم اگر نمایندگان کشوری وارد یک اتاق شدند، متنی مقابل آن‌ها و یک اسلحه روی شقیقه‌شان می‌گذارند که آن را امضا کنند. اگر امضا نکنند، نمی‌توانند از اتاق خارج شوند.‌ اگر نتیجه این مذاکرات به توافق منجر شد که چه بهتر، اگر هم نه گفت‌وگو به پایان می‌رسد. بعد از آن هم می‌توانند با توجه به سیاستی که دارند، به رسانه‌ها توضیح دهند که چرا مذاکرات به نتیجه نرسید، تفاهم حاصل نشد یا هر آنچه که رخ داد. یک نمونه همین اتفاقی بود که میان زلنسکی و ترامپ در واشنگتن رخ داد. زلنسکی رفته بود که توافق کند اما این اتفاق نیفتاد و ترامپ و معاونش جی.دی‌ونس تصمیم گرفته بودند رئیس‌جمهور اوکراین را مقابل خبرنگارها تحقیر کنند اما زلنسکی واکنش نشان داد و ماجرا برعکس شد. ترامپ و معاونش بی‌آبرو شدند و تمام دولت‌ها غیر از روسیه حق را به زلنسکی دادند. حالا اوکراین و آمریکا دنبال این هستند که بار دیگر مذاکره کنند و در نهایت به نتیجه برسند. بنابراین، این تصوری که اگر وارد مذاکره شدیم حتماً باید توافق کنیم، درست نیست. صدها نمونه می‌توان برای مذاکرات موفق و ناموفق مثال زد. ویتنامی‌ها از سال 1968 تا 1975 با آمریکایی‌ها در پاریس مذاکره کردند اما به نتیجه نرسیدند. مذاکرات را ادامه دادند تا در نهایت آمریکا شکست خورد و از ویتنام فرار کرد. بنابراین، نفس مذاکره یعنی گفت‌وگو میان دو یا چند طرف امری بسیار عادی و روتین در روابط بین‌الملل است.»
بازار