چاپ

پیام سپاهان - روزنامه جوان /متن پیش رو در جوان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
دوباره در روز سه‌شنبه برق برخی مناطق کشور بدون اطلاع قبلی قطع شد. وزارتخانه‌های نیرو و نفت با متهم‌کردن یکدیگر از پذیرش مدیریت ناکارآمدشان شانه خالی می‌کنند.

بهناز قاسمی| روز سه‌شنبه قطعی برق در پایتخت و برخی مناطق کشور اعم از شهرستان‌ها و حتی روستا‌ها مردم را غافلگیر کرد. قطعی برق چراغ‌های راهنمایی که به ترافیک شدید در پایتخت منجر شده بود و در پی این مشکلات قطعی برق دکل‌های تلفن همراه که موجب قطعی اینترنت شده بود، همه و همه از ضعف مدیریت متولیان تأمین برق حکایت دارد. وزارت نیرو دلیل اصلی خاموشی‌ها را عدم‌تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها اعلام کرد، اما وزارت نفت مدعی شد این ادعا درست نبوده و وزارت نیرو به دنبال فرافکنی است. متأسفانه از روز‌های نخست شروع به کار دولت چهاردهم، اختلاف پنهانی میان وزرای نفت و نیرو شکل گرفته است و اوج این اختلافات در روز‌های اخیر با ورود موج شدید سرما در کشور با قطعی برق گسترده در سراسر کشور علنی شد، به طوری که دو وزارتخانه نفت و نیرو به جای اینکه در هیئت دولت و پشت در‌های بسته مشکلات‌شان را حل و فصل کنند، این کشمکش‌ها را به اذهان عمومی و رسانه‌ها کشانده‌اند. دود این دعوای زرگری فقط به چشم مردم می‌رود و بس.
ناترازی انرژی که به دلیل ضعف مدیریت و عدم‌مهار مصرف آن در دولت‌های گذشته، نمایان شده و گریبان مردم را گرفته، این روز‌ها به معضل بسیار بزرگی تبدیل شده است. مردم در بخش مصارف خانگی و صنایع متهمان اصلی این مشکل هستند.
واقعیت این است که میزان تولید برق یا همان نصب نیروگاه‌ها در کشور از میزان مصرف در سال‌های قبل جا مانده است، زیرا ظرفیت تولید برق سالانه باید معادل 5‌درصد افزایش می‌یافت، یعنی باید بیش از 4‌هزارو500 مگاوات ظرفیت جدید برای پایداری شبکه برق ایجاد می‌شد، اما آمار‌ها بیانگر این است که در 10سال قبل سرمایه‌گذاری در صنعت برق متوقف شده و نه تنها نیروگاهی ساخته نشده بلکه به انرژی‌های تجدیدپذیر نیز بهایی داده نشده است. اما چرا؟ چون «رضا اردکانیان» وزیر نیرو در دولت دوازدهم گفته بود ساخت نیروگاه برای جوابگویی به 200ساعت مصرف، توجیه اقتصادی ندارد و اینکه فقط نیروگاه بسازیم تا جوابگوی 200ساعت مصرف برق باشیم، توجیه اقتصادی و اجتماعی ندارد و مسیر پایداری نیست!
از همین اظهار نظر به خوبی می‌توان درک کرد که ریشه ناترازی برق کشور در کجاست؛ ناترازی‌ای که اکنون گریبان بنگاه‌های تولیدی و کارخانجات را گرفته و مسیری سخت را برای تولید و صنعت کشور ایجاد کرده است.
هر چند از آغاز فعالیت دولت سیزدهم تاکنون 7‌هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی اضافه‌شده که گویا 6‌هزارو315 مگاوات در بخش نیروگاه‌های حرارتی بوده است، چیزی بیش از چهار برابر متوسط افزایش سالانه احداث نیروگاه‌های حرارتی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، بقیه نیز مربوط به دیگر منابع تولید برق در کشور بوده است، اما همچنان این ناترازی وجود دارد.
پاییز امسال دولت اعلام کرد در تأمین برق و گاز ناتوان است و مردم را به صرفه‌جویی در مصرف دعوت کرد. در ادامه به صورت نمایشی چند نیروگاه که مازوت‌سوزی داشتند، پلمب شدند و وزارت نیرو با انتشار جدول زمانبندی، قطعی برق خانگی را کلید زد. عباس علی‌آبادی اعلام کرد که به دلیل کمبود گاز نیروگاه‌ها، تولید برق با چالش مواجه شده است و مردم باید با صرفه جویی به یاری دولت بیایند.
بعد از این اتفاقات وزرای نیرو و نفت مدعی شدند مشکل مرتفع شده و قطعی برق خانگی بعد از چند هفته متوقف شد. اکنون با ورود سرمای شدید به کشور بار دیگر موضوع ناترازی‌ها بر سر زبان‌ها افتاده است. برق خانگی در تهران و برخی شهر‌ها و روستا‌ها در روز سه‌شنبه قطع شد. قطعی برق روز سه‌شنبه که مردم را به شدت غافلگیر کرد، موجب شد بسیاری از مشترکان خانگی که سیستم گرمایشی‌شان با پکیج یا موتورخانه است، علاوه بر اینکه برق نداشتند، شوفاژ‌های منازل‌شان نیز خاموش شود.
در خیایان‌های پایتخت با قطعی برق چراغ‌های راهنمایی، ترافیک شدیدی به راه افتاد. در روستا‌ها نیز با قطعی برق، آب منازل قطع شد، چون چاه‌های کشاورزی با برق کار می‌کند.
علاوه بر این، مشکلات قطعی برق دکل‌های مخابراتی و قطعی اینترنت نیز به مشکلات فوق افزوده و باعث کلافگی مردم شد.
دعوای زرگری وزرای نیرو و نفت
در این میان، در شرایطی که مردم به دنبال دلیل قطعی‌های برق بودند، از وزارت نیرو خبر رسید به دلیل بروز مشکلاتی که برای تأمین گاز نیروگاه‌ها به وجود آمده، وزارت نیرو در تولید برق با مشکل روبه‌رو شده است.
معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر سه‌شنبه شب در گفت‌وگویی تلویزیونی با بیان اینکه با توجه به اینکه نیروگاه‌ها برای تولید برق از سوخت گاز یا مایع استفاده می‌کنند، گفت: افزایش مصرف در حوزه خانگی و سایر حوزه‌ها باعث شده است تأمین سوخت در نیروگاه‌ها با اختلال مواجه شود.
محسن ذبیحی افزود: با کاهش تولید در این حوزه مواجه بودیم، به همین دلیل و برای حفظ و پایداری شبکه و امکان ایجاد برق پایدار برای مشترکان مجبور به کاهش تولید نیروگاه‌ها و ناچار به اعمال مدیریت در برخی حوزه‌ها بودیم تا بتوانیم شبکه سراسری را حفظ کنیم. وی از مردم خواست با مشارکت در پویش کاهش دو درجه دمای کمتر و کاهش مصرف برق، دولت را یاری کنند.
بعد از این اظهارات وزارت نفت در اطلاعیه‌ای وزارت نیرو را به فرافکنی متهم کرد و مدعی شد تأمین گاز نیروگاه‌ها دو برابر سال گذشته بوده است. در این اطلاعیه به ضعف مدیریتی وزارت نیرو تأکید شد.
در اطلاعیه‌ای که این وزارتخانه منتشر کرد، آمده است: «وزارت نفت وظیفه تأمین سوخت معادل نیروگاه‌ها شامل سوخت گاز و سوخت مایع را بر عهده دارد. وزارت نیرو نیز در کنار تأمین برق کشور وظیفه مهم دیگری را نیز بر عهده دارد که آن، چگونگی مدیریت مصرف سوخت معادل است. در مواقع اینچنینی که مصرف گاز به دلیل برودت هوا در بخش خانگی افزایش می‌یابد، با توجه به اینکه بیش از 90‌درصد منابع تولید گاز در جنوبی‌ترین نقطه کشور است و بیش از 70‌درصد مصرف بخش خانگی و تجاری در نیمه شمالی کشور، انتقال گاز از جنوب به شمال کشور با توجه به ظرفیت موجود، صرفاً در پیک مصرف در تمام دنیا، با تمرکز و اولویت بخش خانگی، به این بخش تخصیص می‌یابد و ممکن است در چنین ایامی که تنها یک یا دو هفته در طول سال اتفاق بیفتد، گاز تخصیصی به نیروگاه‌ها کاهش یابد، بنابراین اگر مدیریت مصرف سوخت و استفاده از نیروگاه‌های با راندمان بالا به درستی انجام شود و همین‌طور از نیروگاه‌های جنوب کشور که مصرف خانگی پایین‌تری دارند و گاز به طور کامل به آنها تخصیص می‌یابد و ذخایر خوبی هم دارند، بتواند تولید برق را مدیریت کند و انتقال برق از جنوب به شمال را در حداکثر مقدار خود انجام دهد، می‌تواند مصرف برق را نیز به‌خوبی مدیریت کند، بنابراین بحث ناتوانی در تأمین گاز، اساساً بحث نادرست و غلطی است. در واقع این وظیفه وزارت نیرو است که در چنین مواقعی که پیک مصرف گاز در بخش خانگی رکورد زده، به کمک شرکت ملی گاز آمده و بتواند از نیروگاه‌های جنوبی کشور که گازشان به طور کامل تخصیص داده شده و وضعیت نفت‌گاز مخازن‌شان هم بسیار خوب است، برق حداکثری تولید کرده و با انتقال برق از جنوب شمال، به شبکه گاز کشور کمک کند و از بروز خاموشی‌ها جلوگیری به عمل آورده و تأمین برق را به‌صورت مدیریت‌شده در همه بخش‌ها، به‌ویژه بخش خانگی و تمامی مناطق کشور، به‌ویژه مناطق سردسیر به طور کامل انجام دهد.»
وزارت نیرو: تحویل گاز در شمال شرق کشور به صفر رسید
برخلاف ادعای وزارت نفت، ناصر اسکندری، معاون شرکت برق حرارتی در گفت‌و‌گو با بازار گفت: امسال حدود 4میلیاردو800میلیون مترمکعب گاز کمتری به نیروگاه‌ها تحویل داده شده است. در حال حاضر تحویل گاز در منطقه شمال شرق کشور به صفر رسیده است و ناچار به استفاده از سوخت مایع در این مناطق هستیم.
وی با بیان اینکه به دلیل کمبود گاز 56‌درصد مازوت بیشتری استفاده کردیم، درباره چرایی قطعی برق در روز سه‌شنبه گفت: به طور قطع بروز مشکل در تأمین برق ناشی از عدم‌تأمین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها بوده است.
اسکندری همچنین در پاسخ به این سؤال که آمار‌های اعلامی از طرف وزارت نفت از افزایش تحویل گازوئیل به نیروگاه‌ها حکایت می‌کند، آیا این آمار درست است، افزود: درست است که امسال 26 تا 27‌درصد نسبت به سال گذشته گازوئیل بیشتری تحویل نیروگاه‌ها شده، اما جبران‌کننده کسری گاز تحویلی نیست. در حال حاضر در تأمین سوخت استان‌های مازندران، خراسان‌رضوی، خراسان‌شمالی، خراسان‌جنوبی، گلستان و سمنان دچار مشکل هستیم.
فرافکنی به جای وفاق در دولت
کشیده‌شدن اختلافات دو وزارتخانه نفت و نیرو به سطح جامعه و رسانه‌ها، حاکی است دولتمردان در ایجاد وفاق و هم‌افزایی در کابینه دولت به منظور رفع مشکلات ناترازی انرژی موفق نیستند. متولیان امر به جای رفع مشکلات و تأمین سوخت نیروگاهی به دنبال مقصر می‌گردند و هر یک، سوءمدیریت وزارتخانه تحت مدیریت‌شان را پشت این نزاع‌ها و کشمکش‌ها پنهان می‌کنند. این دومین بار است که عباس علی‌آبادی و محسن پاک‌نژاد با دعوای زرگری و متهم کردن دیگری، اختلافات‌شان را به کف جامعه می‌کشانند. اتفاقات اخیر این سؤال را مطرح می‌کند که مگر وزرای نفت و نیرو هر دو در یک دولت مشغول فعالیت نیستند؟! پس این همه تقابل و عدم‌هماهنگی برای چیست؟
در موضوع خاموشی‌ها، آنچه می‌تواند جامعه را نسبت به آن توجیه و همراه کند، شفاف‌سازی و صداقت است؛ آنچه در مسئله مازوت‌سوزی از دولت ندیدیم؛ ابتدا به گونه‌ای اعلام شد که خاموشی‌های امسال به خاطر جلوگیری از مازوت‌سوزی و به‌خاطر تلاش برای کاهش آلایندگی هواست، اما آنچه در عمل اتفاق افتاد، بیشترین میزان مازوت‌سوزی در سال‌های اخیر بود، حتی پلمب مخازن نیروگاه‌های نزدیک شهر‌ها نیز در پاییز امسال باز شد تا مازوت‌سوزی حداکثری صورت گیرد.