چاپ

پیام سپاهان - کیهان /متن پیش رو در کیهان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
«تنها دو هفته کافی بود تا دولت ترامپ به مضحکه بین‌المللی تبدیل شود».
نشریه آمریکایی نیوزویک با ابراز نگرانی درباره سقوط حیثیت و اعتبار جهانی ایالات متحده نوشت: دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ با آشفتگی شدید همراه شده و حتی حامیانش را سردرگم کرده است. طرح او برای تبدیل غزه به یک منطقه تفریحی، نشانه‌ای از بی‌ثباتی سیاست‌های وی است.
ترامپ همواره به دلیل اظهارات غیرمعمول و گاهی غیرمنطقی‌اش شناخته شده و روزگاری، همین اغراق‌ها به گونه‌ای طراحی شده بودند که هدفی استراتژیک را دنبال کنند. اما حالا به‌نظر می‌آید که این رویکرد، جای خود را به هرج‌ومرج داده است. ترامپ طی چند هفته اول، به شخصی تبدیل شده که حتی نزدیک‌ترین حامیانش نیز در همراهی با او دچار مشکل شده‌اند. اظهارنظر اخیر او درباره‌ غزه، حتی در زمره‌ طرح‌های ضعیف هم نمی‌گنجد؛ این خیال‌پردازی تب‌آلود [هذیان‌گویی] مردی است که گویا ابتدائی‌ترین اصول تاریخ، دیپلماسی یا استراتژی نظامی را نمی‌داند.
واقعیت این است که غزه نواری از زمین جنگ‌زده و شدیداً مورد مناقشه در قلب یکی از پیچیده‌ترین و دیرپاترین درگیری‌های معاصر است. تصور این‌که ایالات متحده به‌سادگی بتواند کنترل اوضاع را به دست بگیرد، چیزی است که اگر وحشتناک نبود، مضحک به نظر می‌رسید. این طرح دقیقاً چگونه عملی خواهد شد؟ آیا ترامپ پیشنهاد می‌کند که نیرو‌های آمریکایی به زور دو میلیون فلسطینی را جابه‌جا کنند؟ آیا ارتش آمریکا قرار است ویرانه‌های این فاجعه انسانی را به اقامتگاه‌های لوکس تبدیل کند؟ حتی برای استاندارد‌های عجیب‌ترین اظهارات ترامپ، این طرح بسیار فراتر از حد معمول به نظر می‌رسد. اگر بخواهیم بدبینانه‌تر تفسیر کنیم، این چیزی جز تلاش ناامیدانه‌ای برای منحرف کردن توجهات نیست؛ تلاشی بی‌پرده برای دور کردن ما از مسائلی که ترامپ نمی‌خواهد به آنها پرداخته شود.
از سوی دیگر، ایلان ماسک به شخصیتی تبدیل شده که نفوذ عملی و تصمیم‌گیری‌هایش از بسیاری جنبه‌ها، از رئیس‌جمهور رسمی فراتر می‌رود. در حالی که ترامپ با اظهارات بی‌پایه، دست و پنجه نرم می‌کند، ماسک به‌طور مداوم دامنه نفوذ خود را گسترش داده است. او با مجموعه‌ای از شرکت‌ها و پروژه‌های کلیدی از استارلینک گرفته تا هوش مصنوعی و زیرساخت‌های ارتباطی توانسته شبکه‌ای از قدرت ایجاد کند که نه‌تنها به هدایت فناوری‌های آینده کمک می‌کند، بلکه به او امکان تأثیرگذاری مستقیم بر افکار عمومی و حتی تصمیم‌های سیاسی می‌دهد.
این وضعیت، تضاد آشکاری ایجاد کرده است. رئیس‌جمهور باید نقش تعیین‌کننده‌ای در دستور کار ملی داشته باشد. اما آنچه می‌بینیم، کسی است که گویی توانایی تمرکز بر واقعیت را از دست داده است. از یکسو، ترامپ به شخصیتی غیرقابل پیش‌بینی تبدیل شده که حتی وفادارترین حامیانش را سردرگم کرده است؛ از سوی دیگر، ماسک با وجود انتقادات گسترده، به‌طور فزاینده‌ای نقش سیاست‌گذار اصلی را برعهده گرفته است.
ترامپ در مسیر بی‌ثباتی قرار گرفته است. اگر هر رهبر دیگری در جهان چنین پیشنهادی مطرح می‌کرد، واکنش‌ها احتمالاً ترکیبی از تمسخر و نگرانی بود. تصور کنید امانوئل ماکرون اعلام کند که سودان را تصرف کرده و به پیست اسکی تبدیل خواهد کرد یا نخست‌وزیر ژاپن بخواهد اوکراین را به یک پارک تفریحی مبدل سازد. چنین ادعا‌هایی نه‌تنها از سوی رسانه‌ها و سیاستمداران، بلکه از سوی عموم مردم به‌عنوان نشانه‌ای از عدم تعادل یا صلاحیت برای مدیریت جدی گرفته نمی‌شد.
اما در مورد ترامپ، جامعه بین‌المللی و حتی بسیاری از ناظران داخلی از بیان حقیقت درباره رفتار او طفره می‌روند؛ این رفتار عادی نیست. نتیجه این آزادی عمل، آشفتگی بی‌سابقه‌ای است. نیویورکر در ماه نوامبر پیش‌بینی کرده بود که دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ به یک «تور جهانی انتقام» تبدیل خواهد شد و اکنون همین پیش‌بینی در حال تحقق است. سیاست‌های بی‌پروا، تصمیمات متناقض و ریاست‌جمهوری‌ای که به نظر می‌رسد از همین آغاز به آستانه فروپاشی رسیده است، این دوران را به چیزی شبیه به یک نمایش مضحک، اما خطرناک بدل کرده است. نیویورک تایمز معتقد است که فقط دو هفته کافی بود تا دولت ترامپ به یک مضحکه بین‌المللی تبدیل شود. این وضعیت تا چه حد می‌تواند ادامه یابد، پیش از آنکه دیگر کسی نتواند به ظاهر عادی آن تظاهر کند؟