دامن زدن به مسائل قومیتی در تحلیل نتیجه انتخابات خطرناک است
مقالات
بزرگنمايي:
پیام سپاهان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
رحمن قهرمان‌پور، تحلیلگر انتخاباتی می‌گوید:«در ادبیات سیاسی دو مفهوم چگونگی رای دادن اقلیت‌ها و قومیت‌ها مطرح هستند. مفهوم اول در ایران به اشتباه به جای مفهوم دوم به کار می‌رود. در کشورهایی مثل سریلانکا، نیجریه یا اندونزی می‌توانیم از مفهوم رای قومیتی استفاده کنیم. مثلاً در اندونزی، مسلمانان به چینی‌تبارها رای نمی‌دهند. در نیجریه، اصل نظام انتخاباتی براساس تقسیم قدرت میان قومیت‌ها طراحی شده است. اما در ایران، چنین مسئله‌ای وجود ندارد و ما با رای دادن نوع اول – رای اقلیت‌ها – روبه‌رو هستیم. به‌عنوان مثال اهل سنت عموماً به نامزدهایی تمایل نشان می‌دهند که مطالبات آن‌ها را مطرح کرده‌اند. مثلاً رای خاتمی در استان‌های سنی‌نشین معمولاً بیشتر بوده. اما اگر بخواهیم مسئله را قومیتی نگاه کنیم، قاعدتاً پزشکیان نباید در کرمانشاه، کردستان و سیستان و بلوچستان رای می‌آورد.»
او می‌افزاید: «معمولاً رفتارهای محافظه‌کارانه در مرکز کشور بیشتر است و در مناطق پیرامون بیشتر شاهد اقبال به اصلاح‌طلبان هستیم. البته این قاعده فقط به ایران محدود نیست. مثلاً در کره‌جنوبی، بخش‌های توسعه‌یافته‌تر به لیبرال‌ها نزدیک هستند. بنابراین باید بگوییم که این تقسیم رای و گرایش‌ها، کاملاً طبیعی است. آن رایی که به آقای پزشکیان داده شد، رای اقلیت‌ها و قومیت‌ها (نه رای‌دهی قومیتی) بود که معمولاً به اصلاح‌طلب‌ها متمایل است.»
قهرمان‌پور با اشاره به اهمیت رای جغرافیایی هم عنوان می‌کند:«در پیرامون ایران و استان‌های سنی‌نشین، معمولاً تمایل برای رای دادن به نامزدهای اصلاح‌طلب بیشتر است. یک الگوی ثابت هم داریم که مربوط به استانی است که سیاستمدار به آن تعلق دارد. سیاستمدار در استان خود رای خیلی خوبی دارد. رئیسی در خراسان شمالی، جنوبی و رضوی یا آقای خاتمی در یزد، و آقای پزشکیان در تبریز آرای بالایی داشتند. پزشکیان یک ویژگی مهم دارد و آن نیز مطرح بودن به‌عنوان یک سیاستمدار منطقه‌ای است. پزشکیان از زمانی که وزیر شد و دوران بعد آن، همواره در استان‌های شمال‌غرب کشور فعال بود و کنشگری می‌کرد. برای حمایت از نامزدهای مختلف اصلاح‌طلب، سخنرانی می‌کرد، به مناطق مختلف سرکشی می‌کرد. به همین دلیل در منطقه او را می‌شناختند. این را مقایسه کنید با آقای مهرعلیزاده که با اینکه خودش زاده آذربایجان بود ولی به‌عنوان سیاستمدار محلی، مطرح نبود.»
این تحلیلگر انتخابات نتیجه می‌گیرد که پزشکیان به خاطر مجموع این علت‌ها و عوامل، در استان‌هایی مثل آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، زنجان و حتی کردستان و کرمانشاه رای بالایی آورد. چراکه برای مردم شناخته‌شده بود و ارتباط رودررو با آن‌ها داشت. چنین اتفاقی برای همتی در انتخابات 1400 نیفتاد. زمانی می‌توانیم بگوییم رای قومیتی داده می‌شود که شکاف‌های قومیتی وجود داشته و اقوام با یکدیگر زاویه داشته باشند. ما چنین وضعیتی در ایران نداریم.»
او تاکید می‌کند که استفاده از این مفاهیم در امر سیاسی حساس و خطرناک است:«اگر به این مسائل دامن زده شود، ممکن است برای جامعه عواقبی در پی داشته باشد. البته در یک جامعه دموکراتیک پویا باید بتوانیم مسائل مختلف را مطرح و آن‌ها را در پژوهشکده‌ها مطالعه کنیم و نمی‌توانیم بگوییم نگاه‌های هویتی خاص در ایران اصلاً وجود ندارد و ممکن نیست که آن‌ها با نگاه خودشان به پزشکیان رای داده باشند. اما این میزان به قدری بالا نیست که تعیین‌کننده و عامل اصلی پیروزی مسعود پزشکیان باشد. نمی‌توان یک متغیر را عامل پیروزی یک نامزد انتخاباتی دانست.»
![]()
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/864347/